داستان بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری جهان، ایرباس A380

 ایرباس A380 را همه می‌شناسیم، بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری جهان که حتی جمبوجت محبوب و پیر آمریکایی‌ها نیز دربرابر آن کوچک دیده می‌شود. ایرباس به‌تازگی خط تولید A380 را متوقف کرده است. به همین بهانه بد نیست نگاهی به زندگی کوتاه ولی پر فراز و نشیب این غول پرنده داشته باشیم.

اوایل سال جاری میلادی ایرباس اعلام کرد که به‌زودی تولید بزرگ‌ترین محصول خود یعنی مدل A380 را متوقف خواهد کرد. دلیل این کار ناکامی ایرباس برای گرفتن سفارش بیشتر برای تولید این هواپیما است. این خبر برای بسیاری از فعالان و علاقه مندان حوزه‌ی هوانوردی شوک کامل بود؛ چون هیچ کس فکر نمی‌کرد A380 با این عظمت و آن همه زحمتی که ایرباس برایش کشید به این زودی‌ها با ما خداحافظی کند.

در بین دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری جهان بوئینگ ۷۴۷ بود. ۷۴۷ از هر زمینه‌ای که آن را نگاه می‌کردید بزرگ بود و کلا با اعداد بزرگ در هم آمیخته شده بود، چه از نظر تعداد مسافر و چه از نظر ابعاد، تا جایی که به آن لقب ملکه‌ی آسمان‌ها را داده بودند. بوئینگ ۷۴۷ در رده‌ی VLA با هواپیماهای بسیار بزرگ طبقه بندی می‌شد و در حقیقت آغاز کننده‌ی راه این نوع هواپیماها بود.

در آن زمان تنها دو شرکت بزرگ هواپیماسازی بودند که می‌توانستند با بوئینگ رقابت کنند، یکی مک دانل داگلاس بود و دیگری لاکهید مارتین که هر دو در یک رقابت شدید برای تولید هواپیماهای مسافربری ۳ موتوره درگیر بودند. در آن زمان هواپیماهای مسافری سه موتور که موتور سومشان در عقب و زیر دم قرار داشت مقبولیت بالایی داشتند. لاکهید هواپیمای L1011 و مک دانل داگلاس نیز هواپیمای MD10-30 را در آن زمان معرفی کرده بودند که البته هیچ یک یارای رقابت با ۷۴۷ را نداشتند و اصلا به اندازه‌ی آن نیز مورد توجه قرار نگرفته بودند. همین مسائل باعث شد تا لاکهید مارتین پس از مدتی از بازار هواپیماهای مسافربری خداحافظی کند و مک دانل داگلاس نیز در بوئینگ ادغام شد. این اتفاقات اما برای ایرباس نوید بخش باز شدن فضا برای کارهای بزرگ بود. ایرباس حالا فرصت را مغتنم شمرده تا وارد رقابت با بوئینگ آن هم در کلاس هواپیماهای بزرگ شود.

در دهه‌ی ۱۹۹۰ ایرباس برای طرح A380 گزینه‌های مختلفی را در نظر داشت. یکی از گزینه‌های قرار دادن دو بدنه‌ی ایرباس A340 درکنار هم بود و گزینه‌ی دیگر هم ساخت هواپیمایی از نوع بال پرنده (مانند بمب افکن B2 که بال‌ها بدنه‌ی هواپیما را نیز تشکیل می‌دهند) بود. اما درنهایت ساخت هواپیمایی با بدنه‌ی دو طبقه تصویب شد. جالب است بدانید در همان زمان مک دانل داگلاس نیز طرحی برای ساخت نسخه‌ی دو طبقه از هواپیمای MD-12 داشت که البته هیچگاه از مرحله‌ی ایده فراتر نرفت و به تولید نرسید. ایرباس درنهایت پروژه‌ی خود برای تولید هواپیمای دو طبقه را به‌نام A3XX شروع کرد.